Een 35-jarige vrouw op de Filipijnen ontdekte onlangs dat ze een zeldzame aandoening had waarbij melk uit haar oksels lekte – een fenomeen dat verband houdt met de aanwezigheid van ‘buitenbaarmoederlijke borsten’ of bijbehorend borstweefsel. Hoewel het ongebruikelijk lijkt, treft deze aandoening, bekend als polymastia, een klein percentage van zowel mannen als vrouwen en is vaak terug te voeren op de embryonale ontwikkeling.
De aandoening begrijpen: polymastie en buitenbaarmoederlijk borstweefsel
De ervaring van de vrouw begon met onverklaarbare zwellingen in beide oksels. De brokken, ongeveer zo groot als kleine appels, waren huidkleurig en onregelmatig van vorm. Deze waren met name niet pijnlijk en de huid boven de knobbels voelde niet ongewoon warm aan. Het ontstaan van de aandoening viel samen met het geven van borstvoeding, en artsen zagen melkdruppeltjes uit haar haarzakjes lekken als er zachtjes in de haarzakjes werd geknepen.
Deze specifieke presentatie wijst op een aandoening die polymastia wordt genoemd, waarbij extra borstweefsel buiten de borstkas aanwezig is. In dit geval manifesteerde het weefsel zich als bijkomende borsten in de oksels. Deze weefsels zijn afkomstig van de borstrug, een verdikkingslijn die zich in de baarmoeder ontwikkelt. Op deze rand vormen zich de initiële structuren van de borstklieren. Normaal gesproken trekt de borstkas zich terug tijdens de ontwikkeling van de foetus, waardoor alleen het borstgebied overblijft waar borsten zich doorgaans ontwikkelen. Restanten van deze rand kunnen echter soms blijven bestaan, wat leidt tot de vorming van ectopisch borstweefsel.
De ontwikkeling en locatie van buitenbaarmoederlijk borstweefsel
De borstkas strekt zich uit van de oksel tot aan de binnenkant van het dijbeen, en hardnekkig weefsel langs deze lijn kan op verschillende locaties voorkomen, hoewel de oksel de meest voorkomende plaats is. Accessoireborsten kunnen zich ook ontwikkelen in het perineum (rond de geslachtsorganen), de lies, de dij of de vulva. In zeldzame gevallen kan het weefsel zelfs vorm aannemen op het gezicht of de rug. Intrigerend genoeg kan dit weefsel soms een tepelhof en een tepel ontwikkelen.
Een terugkerend patroon bij deze patiënt
Wat dit specifieke geval opmerkelijk maakte, was het terugkerende patroon dat de patiënt ervoer. Ze meldde dat soortgelijke zwellingen vijftien jaar eerder waren verschenen, na de geboorte van haar eerste kind. De knobbels verdwenen nadat ze stopte met het geven van borstvoeding, maar kwamen bij volgende zwangerschappen weer tevoorschijn. Deze cyclische aard bracht de aandoening verder in verband met hormonale schommelingen die verband houden met zwangerschap en borstvoeding.
Diagnose- en behandelingsoverwegingen
Na zorgvuldig onderzoek en een biopsie bevestigden artsen de diagnose polymastia. Uit de biopsieresultaten bleek dat de knobbels inderdaad uit borstweefsel bestonden. Hoewel aanvankelijk chirurgische verwijdering van het weefsel werd aanbevolen, koos de patiënte ervoor om van een operatie af te zien, op basis van haar eerdere ervaring dat het weefsel doorgaans krimpt als ze stopt met het geven van borstvoeding.
Dit is een goed voorbeeld van hoe inzicht in de voorgeschiedenis en eerdere ervaringen van een patiënt behandelbeslissingen kan beïnvloeden.
In plaats daarvan adviseerden de artsen haar om de gebieden te blijven controleren op nieuwe zwellingen en deze te laten controleren tijdens routinematige borstkankeronderzoeken. De aandoening komt relatief vaak voor (bij ruwweg 2% tot 6% van de vrouwen en 1% tot 3% van de mannen) maar kan in ongeveer 6% van de gevallen genetisch gekoppeld zijn. Opvallend is dat de patiënte geen familiegeschiedenis van vergelijkbare aandoeningen rapporteerde, wat haar geval des te unieker maakte. Dit benadrukt dat hoewel er een genetische aanleg kan bestaan, de aandoening ook sporadisch kan voorkomen.
