Paleontolodzy odkryli pierwszy udokumentowany dowód na to, że starożytne pszczoły budowały ule wewnątrz skamieniałości kręgowców. To zaskakujące odkrycie, opublikowane dzisiaj w czasopiśmie Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences, rzuca światło na zdolności adaptacyjne i nieoczekiwane zachowanie tych owadów na przestrzeni tysiącleci. Ślady uli odnaleziono w osadach późnoczwartorzędowej jaskini na wyspie Haiti, gdzie pszczoły budowały pojedyncze komórki czerwowe w zagłębieniach kości zwierzęcych.
Unikalna strategia zagnieżdżania
Badania prowadzone przez paleontologa z Field Museum Lazaro Viñolę Lopeza szczegółowo opisują odkrycie struktur zwanych Osnidum almontei — gładkich, wklęsłych formacji osadowych wewnątrz pustych pęcherzyków zębowych skamieniałych szczęk ssaków. Formacje te nie były przypadkowym nagromadzeniem brudu; odpowiadały one kształtem i strukturą glinianych gniazd, które niektóre gatunki pszczół budują do dziś, a nawet zawierały starożytne ziarna pyłku – pokarm pozostawiony dla rozwijających się larw.
Naukowcy wykorzystali tomografię komputerową (CT) do zbadania skamieniałości bez ich uszkodzenia, potwierdzając, że struktury osadowe zostały zbudowane celowo przez pszczoły. Te maleńkie ule, mniejsze od gumki, najwyraźniej zbudowano z mieszaniny śliny i brudu.
Dlaczego warto zagnieździć się w kościach?
Naukowcy spekulują, że to niezwykłe zachowanie powstało w połączeniu z czynnikami środowiskowymi. Wapienny teren regionu nie jest pokryty rozległą pokrywą glebową, co mogło zmusić pszczoły do poszukiwania alternatywnych miejsc do zakładania gniazd. Sama jaskinia służyła jako wielopokoleniowy dom dla sów, które składały niezliczone ilości kości poprzez wymiociny, zapewniając gotowy zapas prefabrykowanych gniazd lęgowych.
Kości prawdopodobnie zapewniały ochronę przed drapieżnikami, takimi jak osy, które w przeciwnym razie mogłyby polować na larwy pszczół. To zachowanie jest szczególnie godne uwagi, ponieważ większość gatunków pszczół prowadzi tryb życia samotniczy i składa jaja w małych jamach, zamiast budować duże kolonie, takie jak pszczoły miodne czy osy papierowe.
Implikacje i przyszłe badania
Dokładny gatunek pszczół odpowiedzialny za te ule pozostaje nieznany, ponieważ nie znaleziono ciał pszczół. Jednakże unikalne struktury gniazdowe zostały sklasyfikowane jako Osnidum almontei, nazwane na cześć naukowca, który jako pierwszy odkrył jaskinię.
To odkrycie pokazuje, jak mało wciąż wiemy na temat ekologii pszczół, szczególnie w słabo zbadanych regionach, takich jak Karaiby. Podkreśla również znaczenie dokładnej analizy skamieniałości: to, co może wydawać się naturalnym nagromadzeniem osadów, może świadczyć o starożytnych adaptacjach behawioralnych.
“To odkrycie pokazuje, jak dziwne potrafią być pszczoły – mogą cię zaskoczyć. Ale pokazuje także, że podczas badania skamieniałości należy zachować szczególną ostrożność” – stwierdziła dr Vignola Lopez.
Badanie to podważa naszą wiedzę na temat zachowań owadów i ukazuje pomysłowość pszczół w wykorzystywaniu niekonwencjonalnych możliwości zakładania gniazd. Odkrycia dodatkowo podkreślają wartość badań paleontologicznych w odkrywaniu ukrytej historii życia na Ziemi.
